Circulaire economie: de toekomst!

Na het lezen van de studie ‘Circulaire economie wordt besmettelijk’ van het Vlaams netwerk van ondernemingen (Voka), werd ik bijzonder blij. Want vooraleer circulaire economie echt werkt en van de grond komt, zou ze zo veel mogelijk mensen moeten kunnen besmetten. Zodra iedereen de noodzaak van een circulaire economie inziet, zullen we meer jobs kunnen ontwikkelen.

Zo wordt er voorspeld dat de overschakeling van een lineaire naar een circulaire economie duizenden nieuwe jobs kan creëren. Ik citeer Nadia Werkers, manager industrie van Voka Antwerpen-Waasland: “In de jaren tachtig namen ondernemingen kwaliteitszorg op in hun courante bedrijfsvoering. Over vijf jaar zal circulair ondernemen ook een onderdeel van die courante bedrijfsvoering zijn.” We mogen niet vergeten dat bedrijven hun hele businessplan moeten herbekijken om aan de circulaire economie deel te nemen. Dergelijke omschakelingen worden niet van de ene dag op de andere gerealiseerd. Bedrijven beginnen volgens haar met kleine projecten.

Het project ‘Digibanken’ is een project met een tweeledige uitkomst. Enerzijds wordt zo de strijd tegen de ongeletterdheid opgevoerd en anderzijds zien we zo een sterk staaltje van circulaire economie. Dit is een project met een heel sterke sociale en economische impact. In februari 2021 heb ik hierover al een vraag om uitleg gesteld, maar ik wil nog evenop een paar zaken terugkomen.

• U hebt samen met minister Demir, een nieuwe boost gegeven aan Vlaanderen Circulair. U hebt verklaard dat de zes pijlers door middel van werkagenda’s zouden worden ingevuld. Hoe ver staan die werkagenda’s? Wat is de huidige stand van zaken?
• Er zou een roadmapstudie van de circulaire maakindustrie komen waarbij heel wat experten uit de deeleconomie zullen worden betrokken. Wat is op dit vlak al gerealiseerd? Hoe ver staat dit? Hebt u al zicht op het finaal rapport met betrekking tot de uitdagingen en de opportuniteiten voor Vlaanderen met betrekking tot de circulaire maakindustrie?
• Zijn er alle stappen ondernomen om een soort vitrine te maken van de ‘best practices’?
• Is er al meer duidelijkheid over de digibanken? Hoe zullen die gerealiseerd worden, en waar?
• Circulaire economie heeft verschillende voordelen. We hadden het eerder al over de extra tewerkstelling en de terugdringing van materiaalschaarste. Ook voor de sociale economie zou de circulaire economie extra kansen kunnen bieden. In 2018 verscheen er al een sectorstudie over de impact van circulaire economie op de sociale economie, en de tewerkstelling van kansengroepen. Welke grote kansen ziet u hierin voor de sociale economie? Welke stappen werden nu al genomen om die kansen mogelijk te maken?  

Het antwoord van de minister:

De perspectieven zijn zeer, zeer goed. De werkgelegenheid in de circulaire economie groeide de voorbije 10 jaar 3 keer sneller dan de hele Vlaamse economie. Er zijn ruim 43.000 werknemers aan de slag.

We zijn inderdaad aan de slag gegaan rond zes werkagenda’s. Tegen het najaar moet er voor elke werkagenda een uitwerking zijn. Een aantal zijn nog in opstartfase, voor andere staan we al verder. We hebben bijvoorbeeld al een beleidsplan bio-economie, dat we nu aan het uitrollen zijn. Er zijn heel wat relancebudgetten voorzien voor innovatie en onderzoek in de circulaire economie: 20 miljoen euro voor bio-economie, 10 miljoen euro voor circulair bouwen en 15 miljoen euro voor de circulaire maakindustrie, met focus op textiel en elektronica.

De roadmapstudie wordt afgerond en zou nog voor het zomerreces gepresenteerd worden. Ze wordt uitgevoerd door een consultant – dat is Möbius – en dat is dus voor heel binnenkort.

De relancemiddelen worden voor een aantal proeftuinen, demo-installaties of living labs gebruikt. Momenteel wordt uitgewerkt hoe dat er concreet zou kunnen uitzien. De lancering van de oproep is gepland ten laatste begin volgend jaar.

De digibanken hoop ik heel snel naar de Vlaamse Regering te kunnen brengen. Ik denk dat die nu terug zijn van de Inspectie van Financiën. Ik wil daar met een ontwerpbesluit komen, waarna we dan een oproep kunnen doen om die digibankprojecten in het leven te roepen. De bedoeling is om het voortraject en implementatietraject parallel open te stellen in een aantal indieningsrondes. Dit jaar nog één, en volgend jaar ook één. We verwachten dus dat kort na de zomervakantie het besluit definitief goedgekeurd zal worden, en ik hoop dan vanaf september de eerste oproepen te kunnen lanceren. Dat is dus het schema om daarrond te werken.

De administratie voorziet ook al in infopresentaties op het terrein bij intermediaire organisaties, om kandidaat-partners warm te maken.

Betreffende de vraag over sociale economie: we hebben in een groeipad voorzien voor collectief maatwerk, waarbij er 245 jobs extra komen. U weet dat het groeipad ook volledig te maken heeft met duurzaamheid.