De coronacrisis en de bijhorende lockdowns hebben een grote impact op het mentaal welbevinden van de Vlaming in het algemeen. Ook specifiek voor ondernemers zijn de voorbije maanden mentaal vaak heel zwaar geweest, zeker na de verplichte sluiting opgelegd door de federale overheid.
Uit cijfers van werkgeversorganisatie Unizo blijkt dat 84% van de zelfstandige
ondernemers meer last heeft van stress dan in precoronatijden. Exacte cijfers over het mentaal welbevinden van Vlaamse ondernemers kunnen echter niet gegeven worden. Ondernemers durven echter nog te weinig de stap zetten naar professionele hulp. Het is daarom van belang dat de bestaande en toekomstige hulp wordt aangeboden op een manier die zo laagdrempelig mogelijk is.
Deze problematiek is de minister zeer goed bekend. Ze zal in dat opzicht ook de evolutie die blijkt uit de driejaarlijkse “Vlaamse werkbaarheidsmonitor
– zelfstandige ondernemers”, uitgevoerd door de SERV, van nabij verder opvolgen. Voor de werkbaarheidsmonitor 2019 bleek daaruit dat 10,2% van de zelfstandige
ondernemers zich in een problematische situatie bevond op vlak van welbevinden in
het werk en dat 37,0% van de ondernemers met psychische vermoeidheidsproblemen
kampte.
Het aanpakken van mentale gezondheid is ook een gedeelde inspanning met het generieke welzijnsinstrumentarium van collega Beke, eventuele inspanningen op federaal niveau en uiteraard het begeleidingsinstrumentarium dat ik voorzie naar ondernemingen.
Er is aan VLAIO gevraagd om de dienstverlening van de partners ondernemerschap en innovatieversnelling te evalueren gelet op de huidige situatie. De doelstelling is om, alvorens we de bestelling voor jaar twee van dit contract plaatsen, eventuele aanpassingen door te voeren om de dienstverlening voldoende te focussen op de uitdagingen van het moment. Daarbij wordt zeker ook gedacht aan de noden van ondernemingen en ondernemers in moeilijkheden. Zoals u weet kan een gepaste informatieverschaffing, advies en begeleiding veel stress voorkomen of wegnemen. Zorgen dat we een gepast aanbod hebben voor onze ondernemers is dus een belangrijke eerste stap.
Daarnaast hebben we voorzien om specifiek in te zetten op de versterking van Dyzo,
onze structurele partner voor de begeleiding van ondernemingen in moeilijkheden. We
maken op dit ogenblik nog de concrete afspraken met Dyzo, maar de
aandachtspunten daarbij zijn in ieder geval een voldoende sterke uitbouw van het
relatiebeheer met de banken, gelet op de problematiek die mag verwacht worden bij
veel ondernemers door het aflopen van het moratorium op afbetalingen bij de banken
en het moratorium op faillissementen. Daarnaast overleggen we met Dyzo ook over
het terug opstarten van groepen socio-psychologische begeleiding voor ondernemers
in moeilijkheden.
Als minister van Economie en vanuit het economische beleid vragen wij uiteraard dat
VLAIO zelf en de partners ondernemerschap ondernemers die hier nood aan hebben
begeleiden met ons specifiek instrumentarium, en dat zij bij die begeleiding ook
voldoende oog hebben voor de bijzonder moeilijke periode die veel ondernemers nu
doormaken. Concreet werd daarbij aan de partners ondernemerschap ook reeds
gevraagd om – meer nog dan voorheen – opmerkzaam te zijn en ondernemers indien men dat nodig acht steeds, intern (bv. naar Dyzo) of extern door te verwijzen.
Daarnaast is het generieke welzijnsinstrumentarium van collega Beke in deze crisisperiode enorm belangrijk voor iedereen, en dus ook zeker ook nuttig is voor bijstand aan ondernemers. Ook op federaal niveau worden er goede complementaire initiatieven genomen. Zo besliste de federale regering eind 2020 dat voor alle zelfstandigen die door de crisis getroffen worden, in 2021 acht sessies met een klinisch psycholoog worden terugbetaald.
Ondernemers kunnen vandaag uiteraard beroep doen op alle financiële ondersteuning
die we voorzien met de coronamaatregelen. Zoals u weet proberen we die voor de
meest getroffen sectoren ook steeds verder te optimaliseren. Naar informatie, advies
en begeleiding toe voorzien we met VLAIO een aanspreekpunt voor de ondernemers
binnen de overheid en met de partners ondernemerschap -Unizo, VOKA, NSZ, Dyzo,
…- in aanspreekpunten die begeleiding en informatie op maat van de problematiek van
de ondernemer kunnen geven.